Friday, July 25, 2025

Rajasthan Tragedy: เคाเคฒाเคตाเคก़ เคฎें เคธ्เค•ूเคฒ เค•ी เค›เคค เค—िเคฐी, เคช्เคฐाเคฐ्เคฅเคจा เค•เคฐ เคฐเคนे เค†เค  เคฎाเคธूเคฎों เค•ी เคฎौเคค; เคชांเคš เคถिเค•्เคทเค• เคจिเคฒंเคฌिเคค


เคฐाเคœเคธ्เคฅाเคจ เค•े เคाเคฒाเคตाเคก़ เคœिเคฒे เค•े เคชिเคชเคฒोเคฆी เค—ांเคต เคฎें เคถुเค•्เคฐเคตाเคฐ เคธुเคฌเคน เคธ्เค•ूเคฒ เค•ी เค›เคค เค—िเคฐเคจे เคธे เคฆเคฐ्เคฆเคจाเค• เคนाเคฆเคธा เคนुเค†। เคฏเคนां เคเค• เคธเคฐเค•ाเคฐी เคธ्เค•ूเคฒ เค•ी เคฌिเคฒ्เคกिंเค— เค•ी เค›เคค เค…เคšाเคจเค• เค—िเคฐ เค—เคˆ, เคœिเคธเคธे เคธ्เค•ूเคฒ เคชเคฐिเคธเคฐ เคฎें เค…เคซเคฐा-เคคเคซเคฐी เคฎเคš เค—เคˆ। เคช्เคฐाเคฐ्เคฅเคจा เคธเคญा เค•े เคฆौเคฐाเคจ เคนुเคˆ เค‡เคธ เค˜เคŸเคจा เคฎें 8 เคฌเคš्เคšों เค•ी เคฎौเคค เคนो เค—เคˆ เคนै।  เคถिเค•्เคทा เคตिเคญाเค— เคจे เคชांเคš เคถिเค•्เคทเค•ों เค•ो เคจिเคฒंเคฌिเคค เค•िเคฏा เคนै। 

เคœाเคจเค•ाเคฐी เค•े เค…เคจुเคธाเคฐ เคธ्เค•ूเคฒ เคฎें เคนाเคฆเคธा เค‰เคธ เคตเค•्เคค เคนुเค† เคœเคฌ เคช्เคฐाเคฐ्เคฅเคจा เคšเคฒ เคฐเคนी เคฅी। เคนाเคฆเคธे เค•े เคธเคฎเคฏ เคธ्เค•ूเคฒ เค•े เคถिเค•्เคทเค• เคญเคตเคจ เค•े เคฌाเคนเคฐ เคฅे। เคœเคฌเค•ि เค›ाเคค्เคฐ เคธ्เค•ूเคฒ เคญเคตเคจ เค•े เค…ंเคฆเคฐ เคช्เคฐाเคฐ्เคฅเคจा เค•เคฐ เคฐเคนे เคฅे। เค‡เคธ เคตเคœเคน เคธे เคถिเค•्เคทเค• เคนाเคฆเคธे เค•ा เคถिเค•ाเคฐ เคจเคนीं เคนुเค เคนैं। เค‡เคธ เคนाเคฆเคธे เคฎें เค•เคฐीเคฌ 27 เคฌเคš्เคšे เค˜ाเคฏเคฒ เคนुเค เคนैं । เค‡เคจเคฎें เคธे 8 เค•ी เคนाเคฒเคค เค—ंเคญीเคฐ เคฌเคคाเคˆ เคœा เคฐเคนी เคนै। เค—ंเคญीเคฐ เคฐूเคช เคธे เค˜ाเคฏเคฒ เคฌเคš्เคšों เค•ो เคाเคฒाเคตाเคก़ เค•े เค…เคธ्เคชเคคाเคฒ เคฎें เคญเคฐ्เคคी เค•िเคฏा เค—เคฏा เคนै। เคœเคนां เค‰เคจเค•ा เค‡เคฒाเคœ เคšเคฒ เคฐเคนा เคนै। 

เคธ्เค•ूเคฒ เค•ी เค›เคค เค—िเคฐเคจे เค•े เคฌाเคฆ เค—ांเคต เคตाเคฒों เคจे เคฎเคฒเคฌे เคธे เคฌเคš्เคšों เค•ो เคจिเค•ाเคฒเคจा เคถुเคฐू เค•िเคฏा। เค‡เคธเค•े เคฌाเคฆ เคœेเคธीเคฌी เคฎเคถीเคจ เค•ी เคฎเคฆเคฆ เคฒी เค—เคˆ।  เคธ्เค•ूเคฒ เค•ी เค›เคค เค•ाเคซी เคธเคฎเคฏ เคธे เคœเคฐ्เคœเคฐ เคนो เคฐเคนी เคฅी เค”เคฐ เคฒเค—ाเคคाเคฐ เคนो เคฐเคนी เคญाเคฐी เคฌाเคฐिเคถ เค•े เคฌाเคฆ เค›เคค เค•े เค—िเคฐเคจे เค•ा เค…ंเคฆेเคถा เคญी เคฌเคจा เคนुเค† เคฅा। เค‡เคธเค•े เคฌाเคฆ เคญी เค‡เคธ เคชเคฐ เคง्เคฏाเคจ เคจเคนीं เคฆिเคฏा เค—เคฏा। เคจเคคीเคœा เคฎाเคธूเคฎ เคฌเคš्เคšों เค•ी เคœाเคจ เคšเคฒी เค—เคˆ। เค—ंเคญीเคฐ เค˜ाเคฏเคฒ เคฌเคš्เคšों เค•ो เคाเคฒाเคตाเคก़ เคœिเคฒा เค…เคธ्เคชเคคाเคฒ เคฐेเคซเคฐ เค•เคฐ เคฆिเคฏा เค—เคฏा เคนै। เคฎเคฒเคฌा เคนเคŸाเคจे เคฎें เคฐेเคธ्เค•्เคฏू เคŸीเคฎ เค•े เคธाเคฅ เค—्เคฐाเคฎीเคฃ เคญी เคชूเคฐी เคคเคฐเคน เคธे เคฒเค—े เคฐเคนे। เคाเคฒाเคตाเฅœ เคœिเคฒा เค•เคฒเค•्เคŸเคฐ เค…เคœเคฏ เคธिंเคน เคฐाเค ौเคฐ เคจे เค•เคนा เค•ि เคธเคญी เคฌเคš्เคšों เค•ो เคฌाเคนเคฐ เคจिเค•ाเคฒ เคฒिเคฏा เค—เคฏा เคนै। เค‡เคธ เคนाเคฆเคธे เคฎें เค…เคฌ เคคเค• 8 เคฌเคš्เคšों เค•ी เคฎौเคค เคนो เค—เคˆ เคนै। 

เค›เคค เคธे เคŸเคชเค•เคคा เคฅा เคชाเคจी เคซिเคฐ เคญी เคฌเคš्เคšों เค•ो เคฌैเค ाเคฏा เค—เคฏा
เค˜เคŸเคจा เค•े เคšเคถ्เคฎเคฆीเคฆ เคฌเคจเคตाเคฐी เคจे เคฌเคคाเคฏा เค•ि  เคฌเคš्เคšे เคธ्เค•ूเคฒ เคฎें เคœाเค•เคฐ เคฌाเคนเคฐ เคตाเคชเคธ เคฌाเคนเคฐ เคจिเค•เคฒเคจे เคฒเค—े เคฅे। เคซिเคฐ เค‰เคจเค•ो เคธ्เค•ूเคฒों เคฎें เคœเคฌเคฐเคจ เค…ंเคฆเคฐ เคญेเคœा เค—เคฏा। เค‡เคธเค•े เคฌाเคฆ เคญเคตเคจ เค•ी เค›เคค เคญเคฐเคญเคฐाเค•เคฐ เค—िเคฐ เค—เคˆ। เคฌเคš्เคšे เค‰เคธी เคฎें เคฆเคฌ เค—เค। เคนเคฎ เคธเคฌ เคฌเคšाเคจे เค•े เคฒिเค เคญाเค—े। เคœैเคธे เคคैเคธे เคฎเคฒเคฌा เคนเคŸाเค•เคฐ เคฌเคš्เคšों เค•ो เคจिเค•ाเคฒเคจा เคถुเคฐू เค•िเคฏा। เคธ्เค•ूเคฒ เคœเคฐ्เคœเคฐ เคฅा। เคนเคฎ เค—ांเคต เคตाเคฒों เคจे เคถिเค•ाเคฏเคค เคญी เค•ी เคฅी। เคธ्เค•ूเคฒ เค•ी เค›เคค เคธे เคชाเคจी เคŸเคชเค•เคคा เคฅा। เคถिเค•ाเคฏเคค เค•े เคฌाเคฆ เคญी เค•ोเคˆ เคธुเคจเคตाเคˆ เคจเคนीं เคนुเคˆ। เค‡เคธเค•े เคฌाเคฆ เคญी เคฌเคš्เคšों เค•ो เคธ्เค•ूเคฒ เคฎें เคฌैเค ाเคฏा เคœा เคฐเคนा เคฅा। เคœिเคธ เค•เค•्เคทा เคฎें เคนाเคฆเคธा เคนुเค† เค‰เคธเคฎें เค•เคฐीเคฌ 30-35 เคฌเคš्เคšे เคฅे। เคถिเค•ाเคฏเคค เค•เคฐเคจे เคชเคฐ เค•เคนा เค•ि เคชंเคšाเคฏเคค เคฌเคจเคตाเคเค—ी เคญเคตเคจ। เคธเคฌ เคเค•เคฆूเคธเคฐे เคชเคฐ เคŸाเคฒเคคे เคฐเคนे। 

เคนाเคฆเคธे เค•ी เคœांเคš เค•เคฐเคตाเคंเค—े, เคœो เคญी เคฆोเคทी เคนोเค—ा เค•ाเคฐ्เคฐเคตाเคˆ เค•เคฐेंเค—े
เคเค• เคคเคฐเคซ เค—ांเคต เคตाเคฒे เคญเคตเคจ เค•ी เค–เคธ्เคคाเคนाเคฒเคค เค•े เคฒिเค เคถिเค•ाเคฏเคค เค•เคฐ เคšुเค•े เคฅे। เคตเคนीं เคฆूเคธเคฐी เคคเคฐเคซ เคช्เคฐเคถाเคธเคจ เคจे เค‡เคธ เคชเคฐ เค•ाเคฐ्เคฐเคตाเคˆ เคจเคนीं เค•ी। เคเคธा เค•्เคฏों เคนुเค† เค‡เคธ เคชเคฐ  เคाเคฒाเคตाเฅœ เคœिเคฒा เค•เคฒเค•्เคŸเคฐ เค…เคœเคฏ เคธिंเคน เคฐाเค ौเคฐ เคจे เค•เคนा เค•ि เค‡เคธ เคคเคฐเคน เค•े เคนाเคฆเคธे เคญเคตिเคท्เคฏ เค•เคญी เคจ เคนों เค‡เคธเค•े เคฒिเค เคนเคฎ เคช्เคฐเคฏाเคธ เค•เคฐेंเค—े। เคถिเค•्เคทा เคตिเคญाเค— เค•ो เคนเคฎाเคฐे เคจिเคฐ्เคฆेเคถ เคฅे เค•ि เค•ोเคˆ เคญी เคเคธा เคตिเคฆ्เคฏाเคฒเคฏ เคนो เคœเคนां เคญी เค‡เคธ เคคเคฐเคน เค•ा เคนाเคฆเคธा เคนोเคจे เค•ी เคธंเคญाเคตเคจा เคนो เคคो เคนเคฎें เคธूเคšिเคค เค•เคฐें। เค‡เคธเค•े เค…เคฒाเคตा เคญी เค…เค—เคฐ เค•ोเคˆ เคœเคฐ्เคœเคฐ เคญเคตเคจ เคนो เคคो เคนเคฎें เคธूเคšเคจा เคฆें। เค‰เคธเคฎें เค‡เคธ เคธ्เค•ूเคฒ เค•ा เคจाเคฎ เคจเคนीं เคฅा। เค…เคฌ เค‡เคธเค•ी เคœांเคš เค•เคฐเคตाเคंเค—े, เคนाเคฆเคธे เค•े เค•्เคฏा เค•ाเคฐเคฃ เคฅे। เคœो เคญी เคฆोเคทी เคนोंเค—े เค‰เคจเค•े เค–िเคฒाเคซ เค•ाเคฐ्เคฐเคตाเคˆ เค•เคฐเคตाเคंเค—े। เคœो เคญी เคฌเคš्เคšे เคฎเคฒเคฌे เคฎें เคฆเคฌे เคนुเค เคฅे เค‰เคจเค•ो เคจिเค•ाเคฒเค•เคฐ เค…เคธ्เคชเคคाเคฒ เคชเคนुंเคšा เคฆिเคฏा เค—เคฏा เคนै।

at

Wednesday, July 16, 2025

'เค•्เคฐूเคฐเคคा เค”เคฐ เคธเคนिเคท्เคฃुเคคा เค•ा เคฎिเคถ्เคฐเคฃ' เคฅा เค…เค•เคฌเคฐ เค•ा เคถाเคธเคจ, เคเคจเคธीเคˆเค†เคฐเคŸी เค•ी 8เคตीं เค•ी เค•िเคคाเคฌ เคจे เคฎुเค—เคฒों เค•ा เคชเคจ्เคจा เค–ोเคฒा


เคจเคˆ เคฆिเคฒ्เคฒी: เคฐाเคท्เคŸ्เคฐीเคฏ เคถैเค•्เคทिเค• เค…เคจुเคธंเคงाเคจ เค”เคฐ เคช्เคฐเคถिเค•्เคทเคฃ เคชเคฐिเคทเคฆ (NCERT) เคจे 8เคตीं เค•्เคฒाเคธ เค•ी เคธोเคถเคฒ เคธाเค‡ंเคธ เค•ी เค•िเคคाเคฌ เคฎें เค•เคˆ เคธाเคฐे เคฌเคฆเคฒाเคต เค•िเค เคนैं। เค‡เคธ เค•िเคคाเคฌ เคฎें เคฆिเคฒ्เคฒी เคธเคฒ्เคคเคจเคค เค”เคฐ เคฎुเค—เคฒ เค•ाเคฒ เค•े เคฆौเคฐाเคจ 'เคงाเคฐ्เคฎिเค• เค…เคธเคนिเคท्เคฃुเคคा' เค•े เค•เคˆ เค‰เคฆाเคนเคฐเคฃ เคฌเคคाเค เค—เค เคนैं। เคฏเคน เค•िเคคाเคฌ เค›ाเคค्เคฐों เค•ो เคฎुเค–्เคฏ เคฐूเคช เคธे เคฆिเคฒ्เคฒी เคธเคฒ्เคคเคจเคค เค”เคฐ เคฎुเค—เคฒ เค•ाเคฒ เค•े เคฌाเคฐे เคฎें เคฌเคคाเคคी เคนै। เค‡เคธเคฎें เคฌाเคฌเคฐ เค•ो เคเค• 'เค•्เคฐूเคฐ เค”เคฐ เคจिเคฐ्เคฆเคฏी เคตिเคœेเคคा เคฌเคคाเคฏा เค—เคฏा เคนै, เคœिเคธเคจे เคจเคฐเคธंเคนाเคฐ เค•िเค। เคตเคนीं เค…เค•เคฌเคฐ เค•े เคถाเคธเคจ เค•ाเคฒ เค•ो 'เค•्เคฐूเคฐเคคा เค”เคฐ เคธเคนिเคท्เคฃुเคคा เค•ा เคฎिเคถ्เคฐเคฃ' เคฌเคคाเคฏा เค—เคฏा เคนै। เคœเคฌเค•ि, เค”เคฐंเค—เคœेเคฌ เค•े เคฌाเคฐे เคฎें เคฌเคคाเคฏा เค—เคฏा เคนै เค•ि เค‰เคธเคจे เคฎंเคฆिเคฐों เค”เคฐ เค—ुเคฐुเคฆ्เคตाเคฐों เค•ो เคจเคท्เคŸ เค•िเคฏा।


เคฆिเคฒ्เคฒी เคธเคฒ्เคคเคจเคค เค”เคฐ เคฎुเค—เคฒों เค•े เคฌाเคฐे เคฎें เค•्เคฏा เคฒिเค–ा?

NCERT เคจे 8เคตीं เค•े เคฒिเค เคธाเคฎाเคœिเค• เคตिเคœ्เคžाเคจ เค•ी เค•िเคคाเคฌ 'เคเค•्เคธเคช्เคฒोเคฐिंเค— เคธोเคธाเค‡เคŸी: เค‡ंเคกिเคฏเคจ เคंเคก เคฌिเคฏॉเคจ्เคก' เค•ा เคญाเค— 1 เคœाเคฐी เค•िเคฏा เคนै। เคฏเคน เค•िเคคाเคฌ เค‡เคธ เคธाเคฒ เค•े เคถैเค•्เคทเคฃिเค• เคธเคค्เคฐ เคฎें เค‡เคธ्เคคेเคฎाเคฒ เค•ी เคœाเคเค—ी। เคฏเคน เค•िเคคाเคฌ เคจเคˆ NCERT เค•ी เค•िเคคाเคฌों เคฎें เคชเคนเคฒी เคนै, เคœो เค›ाเคค्เคฐों เค•ो เคฆिเคฒ्เคฒी เคธเคฒ्เคคเคจเคค เค”เคฐ เคฎुเค—เคฒ เค•ाเคฒ เค•े เคฌाเคฐे เคฎें เคฌเคคाเคคी เคนै। เคชเคนเคฒे 7เคตीं เคฎें เค›ाเคค्เคฐों เค•ो 13เคตीं เคธे 18เคตीं เคถเคคाเคฌ्เคฆी เค•े เคฌीเคš เค•े เค‡เคคिเคนाเคธ เค•े เคฌाเคฐे เคฎें เคฌเคคाเคฏा เคœाเคคा เคฅा। เคฒेเค•िเคจ, NCERT เคจे เค•เคนा เคนै เค•ि เคญाเคฐเคคीเคฏ เค‡เคคिเคนाเคธ เค•ा เคฏเคน เคฆौเคฐ, เคœिเคธเคฎें เคฆिเคฒ्เคฒी เคธเคฒ्เคคเคจเคค, เคฎुเค—เคฒ เค”เคฐ เคฎเคฐाเค ा เคถाเคฎिเคฒ เคนैं, เค…เคฌ เค•ेเคตเคฒ 8เคตीं เค•्เคฒाเคธ เคฎें เคนी เคชเคข़ाเคฏा เคœाเคเค—ा।

เคฆिเคฒ्เคฒी เคธเคฒ्เคคเคจเคค เค”เคฐ เคฎुเค—เคฒों เค•ी เค•्เคฐूเคฐเคคा เค•ी เคœाเคจเค•ाเคฐी

เค•िเคคाเคฌ เค•े เค…เคง्เคฏाเคฏ 'เคฐिเคถेเคชिंเค— เค‡ंเคกिเคฏाเคœ เคชॉเคฒिเคŸिเค•เคฒ เคฎैเคช' เคฎें 13เคตीं เคธे 17เคตीं เคถเคคाเคฌ्เคฆी เคคเค• เค•े เคญाเคฐเคคीเคฏ เค‡เคคिเคนाเคธ เค•ो เคถाเคฎिเคฒ เค•िเคฏा เค—เคฏा เคนै। เค‡เคธเคฎें เคฆिเคฒ्เคฒी เคธเคฒ्เคคเคจเคค เค•ा เค‰เคฆเคฏ เค”เคฐ เคชเคคเคจ, เคตिเคœเคฏเคจเค—เคฐ เคธाเคฎ्เคฐाเคœ्เคฏ, เคฎुเค—เคฒ เค”เคฐ เค‰เคจเค•ा เคช्เคฐเคคिเคฐोเคง เค”เคฐ เคธिเค–ों เค•ा เค‰เคฆเคฏ เคถाเคฎिเคฒ เคนै। เค•िเคคाเคฌ เค•े เค…เคง्เคฏाเคฏों เคฎें เคฌเคคाเคฏा เค—เคฏा เคนै เค•ि เคธเคฒ्เคคเคจเคค เค•ाเคฒ เคฐाเคœเคจीเคคिเค• เค…เคธ्เคฅिเคฐเคคा เค”เคฐ เคธैเคจ्เคฏ เค…เคญिเคฏाเคจों เคธे เคญเคฐा เคนुเค† เคฅा। เค‡เคจ เค…เคญिเคฏाเคจों เคฎें เค—ांเคตों เค”เคฐ เคถเคนเคฐों เค•ो เคฒूเคŸा เค—เคฏा เค”เคฐ เคฎंเคฆिเคฐों เค”เคฐ เคถिเค•्เคทा เค•े เค•ेंเคฆ्เคฐों เค•ो เคจเคท्เคŸ เค•เคฐ เคฆिเคฏा เค—เคฏा। เคธเคฒ्เคคเคจเคค เค”เคฐ เคฎुเค—เคฒों เค•े เคฌाเคฐे เคฎें เคฆिเค เค—เค เค…เคง्เคฏाเคฏों เคฎें เคฎंเคฆिเคฐों เคชเคฐ 'เคนเคฎเคฒों' เค”เคฐ เค•ुเค› เคถाเคธเค•ों เค•ी 'เค•्เคฐूเคฐเคคा' เค•े เคฌाเคฐे เคฎें เค•เคˆ เคฌाเคฐ เคœाเคจเค•ाเคฐी เคฆी เค—เคˆ เคนै।

'เคธाเค•्เคท्เคฏों เค•े เค†เคงाเคฐ เคชเคฐ เค‡เคคिเคนाเคธ เค•ो เคชेเคถ เค•िเคฏा'

NCERT เค•ी เคชुเคฐाเคจी 7เคตीं เค•्เคฒाเคธ เค•ी เค•िเคคाเคฌ เคฎें เค‡เคจ เคฌाเคคों เค•ा เคœिเค•्เคฐ เคจเคนीं เคฅा। เค‰เคธ เค•िเคคाเคฌ เคฎें เค›ाเคค्เคฐों เค•ो เค‡เคคिเคนाเคธ เค•े เค‡เคธी เคฆौเคฐ เค•े เคฌाเคฐे เคฎें เคฌเคคाเคฏा เค—เคฏा เคฅा। NCERT เคจे เคเค• เคฌเคฏाเคจ เคฎें เค•เคนा เคนै เค•ि 'เคฏे เค˜เคŸเคจाเคं... (เค”เคฐ เค•เคˆ เค…เคจ्เคฏ) เคนुเคˆं เค”เคฐ เค‰เคจ्เคนोंเคจे เคญाเคฐเคคीเคฏ เค‡เคคिเคนाเคธ เคชเคฐ เค…เคชเคจी เค›ाเคช เค›ोเคก़ी। เค‰เคจ्เคนें เคถाเคฎिเคฒ เค•เคฐเคจे เค•ा เค•ाเคฐเคฃ 'เคจोเคŸ เค‘เคจ เคธเคฎ เคกाเคฐ्เค•เคฐ เคชीเคฐिเคฏเคก เค‡เคจ เคนिเคธ्เคŸ्เคฐी' เคฎें เคฌเคคाเคฏा เค—เคฏा เคนै। เค‡เคคिเคนाเคธ เค•ा เคœो เคตिเคตเคฐเคฃ เคฆिเคฏा เค—เคฏा เคนै, เคตเคน เค‡เคคिเคนाเคธ เค•ो เคธाเคซ-เคธुเคฅเคฐा เคจเคนीं เค•เคฐเคคा เคนै, เคฌเคฒ्เค•ि เคธंเคคुเคฒिเคค เค”เคฐ เคชूเคฐी เคคเคฐเคน เคธे เคธाเค•्เคท्เคฏों เคชเคฐ เค†เคงाเคฐिเคค เคนै। 'เคจोเคŸ เค‘เคจ เคธเคฎ เคกाเคฐ्เค•เคฐ เคชीเคฐिเคฏเคก เค‡เคจ เคนिเคธ्เคŸ्เคฐी' เค•े เค…เคฒाเคตा, เคเค• เค…เคง्เคฏाเคฏ เคฎें เคเค• เคšेเคคाเคตเคจी เคญी เคกाเคฒी เค—เคˆ เคนै, เคคाเค•ि เคฏเคน เคธ्เคชเคท्เคŸ เคนो เคธเค•े เค•ि เค†เคœ เค•िเคธी เค•ो เคญी เค…เคคीเคค เค•ी เค˜เคŸเคจाเค“ं เค•े เคฒिเค เคœिเคฎ्เคฎेเคฆाเคฐ เคจเคนीं เค เคนเคฐाเคฏा เคœाเคจा เคšाเคนिเค। เคœोเคฐ เค‡เคคिเคนाเคธ เค•े เคช्เคฐเคคि เคเค• เคˆเคฎाเคจเคฆाเคฐ เคฆृเคท्เคŸिเค•ोเคฃ เคชเคฐ เคนै, เคคाเค•ि เค‡เคธเคธे เคฌेเคนเคคเคฐ เคญเคตिเคท्เคฏ เค•े เคฒिเค เคฎเคนเคค्เคตเคชूเคฐ्เคฃ เคธเคฌเค• เคธीเค–ा เคœा เคธเค•े।'

NCERT เคฐाเคท्เคŸ्เคฐीเคฏ เคถिเค•्เคทा เคจीเคคि (NEP) 2020 เค”เคฐ เคฐाเคท्เคŸ्เคฐीเคฏ เคชाเค ्เคฏเคšเคฐ्เคฏा เคฐूเคชเคฐेเค–ा (NCF) 2023 เค•े เค…เคจुเคธाเคฐ เคธ्เค•ूเคฒ เค•ी เคจเคˆ เค•िเคคाเคฌें เคช्เคฐเค•ाเคถिเคค เค•เคฐ เคฐเคนा เคนै। เค…เคฌ เคคเค• เค•्เคฒाเคธ 1 เคธे 4 เค”เคฐ เค•्เคฒाเคธ 6 เค”เคฐ 7 เค•े เคฒिเค เคจเคˆ เค•िเคคाเคฌें เคœाเคฐी เค•ी เคœा เคšुเค•ी เคนैं। 5เคตीं เค”เคฐ 8เคตीं เค•े เคฒिเค เค•िเคคाเคฌें เค…เคฌ เค‰เคชเคฒเคฌ्เคง เค•เคฐाเคˆ เคœा เคฐเคนी เคนैं।
at

Thursday, July 10, 2025

MBBS Admission: 5 เคฒाเค– เคธाเคฒाเคจा เค•ी เคซीเคธ เคฎें เคฌเคจें เคกॉเค•्เคŸเคฐ! MBBS เค•เคฐเคจे เค•ा เคถाเคจเคฆाเคฐ เคฎौเค•ा


MBBS Admission, NEET 2025: เค…เค—เคฐ เค†เคช เคกॉเค•्เคŸเคฐ เคฌเคจเคจे เค•ा เคธเคชเคจा เคฆेเค– เคฐเคนे เคนैं เค”เคฐ เคฌเคœเคŸ เคญी เคšिंเคคा เค•ा เคตिเคทเคฏ เคนै เคคो เคฏे เค–เคฌเคฐ เค†เคชเค•े เคฒिเค เคนै.เคญाเคฐเคค เค•ा เคชเคก़ोเคธी เคฆेเคถ เคฌांเค—्เคฒाเคฆेเคถ เค†เคชเค•ो 5 เคฒाเค– เคฐुเคชเคฏे เคธाเคฒाเคจा เคฎें MBBS เค•ी เคกिเค—्เคฐी เคฆिเคฒाเคจे เค•ा เคถाเคจเคฆाเคฐ เคฎौเค•ा เคฆे เคฐเคนा เคนै. เคœी เคนां เคตिเคฆेเคถ เคฎें เคฎेเคกिเค•เคฒ เคเคœुเค•ेเคถเคจ เคฒेเคจे เค•ा เคธเคชเคจा เค…เคฌ เคฎเคนंเค—ा เคจเคนीं เคฐเคนा. เค†เคœ เคนเคฎ เค†เคชเค•ो เคฌเคคाเคंเค—े เค•ि เคฌांเค—्เคฒाเคฆेเคถ เคฎें MBBS เค•เคฐเคจे เค•ा เค•िเคคเคจा เค–เคฐ्เคšा เค†เคเค—ा เค”เคฐ เค‡เคธเค•े เคฒिเค เค†เคชเค•ो เค•्เคฏा-เค•्เคฏा เค•เคฐเคจा เคนोเค—ा? เคนाเคฒांเค•ि เคฌीเคš เคฎें เคฌांเค—्‍เคฒाเคฆेเคถ เคฎें เคฐाเคœเคจीเคคिเค• เค…เคธ्‍เคฅिเคฐเคคा เค”เคฐ เค†ंเคฆोเคฒเคจों เค•े เค•ाเคฐเคฃ เคฏเคน เคœเค—เคน เคธेเคซ เคจเคนीं เคฅी เคฒेเค•िเคจ เค…เคฌ เคนाเคฒाเคค เคธाเคฎाเคจ्‍เคฏ เคนैं.

MBBS Admission 2025: เคฌांเค—्เคฒाเคฆेเคถ เค•्เคฏों เคนै เคฌेเคธ्เคŸ เค‘เคช्เคถเคจ?

เคตिเคฆेเคถ เคฎें MBBS เค•े เคฒिเค เคธ्เคŸूเคกेंเคŸ्เคธ เคฎเคง्เคฏ เคเคถिเคฏा เคธे เคฒेเค•เคฐ เคฏूเคฐोเคช เคคเค• เคœाเคคे เคนैं เคฒेเค•िเคจ เคฌांเค—्เคฒाเคฆेเคถ เค–ाเคธा เคชॉเคชुเคฒเคฐ เคนै. เคนเคฐ เคธाเคฒ เคนเคœाเคฐों เคฏुเคตा เคเคฎเคฌीเคฌीเคเคธ เค•เคฐเคจे เคฌांเค—्‍เคฒाเคฆेเคถ เคœाเคคे เคนैं. เค‡เคธเค•ी เคธเคฌเคธे เคฌเคกी เคตเคœเคน เคนै เค‡เคธเค•ा เคญाเคฐเคค เค•े เคฌเค—เคฒ เคฎें เคนोเคจा เคนै เคœिเคธเคธे เคธ्‍เคŸूเคกेंเคŸเคธ เค•ो เคฆूเคฐ เคฆेเคถ เคœाเคจे เค•ी เคŸेंเคถเคจ เคจเคนीं เคฐเคนเคคी เคนै. เคฏเคนां เค•ा เคเคœुเค•ेเคถเคจ เคธिเคธ्เคŸเคฎ เคญाเคฐเคค เคœैเคธे เคนी เคนै เค”เคฐ 25% เคธीเคŸें เคตिเคฆेเคถी เคธ्เคŸूเคกेंเคŸ्เคธ เค–ाเคธเค•เคฐ เคญाเคฐเคคीเคฏों เค•े เคฒिเค เคฐिเคœเคฐ्เคต เคนैं. เคจीเคŸ เคฐिเคœเคฒ्เคŸ เค†เคจे เค•े เคฌाเคฆ เคœो เคธ्เคŸूเคกेंเคŸ्เคธ เคตिเคฆेเคถ เค•ा เคฐाเคธ्เคคा เคฆेเค– เคฐเคนे เคนैं เค‰เคจเค•े เคฒिเค เคฌांเค—्เคฒाเคฆेเคถ เคเค• เค…เคš्‍เค›ा เค‘เคช्‍เคถเคจ เคนो เคธเค•เคคा เคนै.เคฏเคนां เค•ी เคกिเค—्เคฐी NMC (เคจेเคถเคจเคฒ เคฎेเคกिเค•เคฒ เค•เคฎीเคถเคจ)เคธे เคฎाเคจ्เคฏ เคนै เคœिเคธเคธे เคญाเคฐเคค เคฎें เค†เคธाเคจी เคธे เคช्เคฐैเค•्เคŸिเคธ เค•ी เคœा เคธเค•เคคी เคนै.

MBBS in Bangladesh: เคฌांเค—्‍เคฒाเคฆेเคถ เคธे MBBS เค•เคฐเคจे เค•ी เคถเคฐ्เคคें เค•्เคฏा เคนैं?

เคฌांเค—्เคฒाเคฆेเคถ เคฎें MBBS เค•ी เคฐाเคน เค†เคธाเคจ เคนै เคฒेเค•िเคจ เค•ुเค› เคฌाเคคों เค•ा เคง्เคฏाเคจ เคฐเค–เคจा เคœเคฐूเคฐी เคนै-
– 12เคตीं เคธाเค‡ंเคธ เคธ्เคŸ्เคฐीเคฎ (เคซिเคœिเค•्เคธ,เค•ेเคฎिเคธ्เคŸ्เคฐी,เคฌाเคฏोเคฒॉเคœी)เคธे เคชाเคธ เคนोเคจा เคšाเคนिเค.
– เคจीเคŸ เคเค—्เคœाเคฎ เคชाเคธ เค•เคฐเคจा เค…เคจिเคตाเคฐ्เคฏ เคนै เค•्เคฏोंเค•ि เคฌिเคจा เค‡เคธเค•े เคเคกเคฎिเคถเคจ เคจเคนीं เคฎिเคฒेเค—ा.
– เคเคกเคฎिเคถเคจ เค•े เคธเคฎเคฏ เค†เคชเค•ी เค‰เคฎ्เคฐ 17 เคธाเคฒ เคธे เค•เคฎ เคจเคนीं เคนोเคจी เคšाเคนिเค.
– เคตैเคฒिเคก เคชाเคธเคชोเคฐ्เคŸ เคนोเคจा เคœเคฐूเคฐी เคนै.
– เคฎेเคกिเค•เคฒ เคซिเคŸเคจेเคธ เคŸेเคธ्เคŸ เคชाเคธ เค•เคฐเคจा เคชเคก़ेเค—ा.
– เคชเคข़ाเคˆ เค…ंเค—्เคฐेเคœी เคฎें เคนोเคคी เคนै เคคो เค‡เคธ เคญाเคทा เคฎें เค•เคฎ्เคซเคฐ्เคŸ เคนोเคจा เคšाเคนिเค.
เค•ोเคฐ्เคธ 6 เคธाเคฒ เค•ा เคนै-5 เคธाเคฒ เคชเคข़ाเคˆ เค”เคฐ 1 เคธाเคฒ เค‡ंเคŸเคฐ्เคจเคถिเคช.
at

Monday, July 7, 2025

DSSSB Vacancy 2025: เคฆिเคฒ्เคฒी เคฎें เคจिเค•เคฒी เคœेเคฒ เคตाเคฐ्เคกเคฐ, PGT, เคŸेเค•्เคจीเคถिเคฏเคจ เคธเคฎेเคค เคขेเคฐों เคญเคฐ्เคคिเคฏां, 2119 เคชเคฆों เคชเคฐ เค†เคœ เคธे เค†เคตेเคฆเคจ เคถुเคฐू


 DSSSB Vacancy 2025: เคฆिเคฒ्เคฒी เค…เคงीเคจเคธ्เคฅ เคธेเคตा เคšเคฏเคจ เคฌोเคฐ्เคก (DSSSB) เคจे เคฆिเคฒ्เคฒी เคธเคฐเค•ाเคฐ เค•े เคเคจเคธीเคŸी (NCT) เค•े เค…ंเคคเคฐ्เค—เคค เค†เคจे เคตाเคฒे เคตिเคญिเคจ्เคจ เคตिเคญाเค—ों เคฎें 2000 เคธे เค…เคงिเค• เคชเคฆों เคชเคฐ เคญเคฐ्เคคी เค•े เคฒिเค เค†เคตेเคฆเคจ เค†เคฎंเคค्เคฐिเคค เค•िเค เคนैं।  เค‡เคš्เค›ुเค• เค”เคฐ เคฏोเค—्เคฏ เค‰เคฎ्เคฎीเคฆเคตाเคฐ DSSSB เค•ी เค†เคงिเค•ाเคฐिเค• เคตेเคฌเคธाเค‡เคŸ dsssbonline.nic.in เค•े เคฎाเคง्เคฏเคฎ เคธे เค‘เคจเคฒाเค‡เคจ เค†เคตेเคฆเคจ เค•เคฐ เคธเค•เคคे เคนैं। เค†เคตेเคฆเคจ เคธे เคชเคนเคฒे เค‰เคฎ्เคฎीเคฆเคตाเคฐों เค•ो เคธเคฒाเคน เคฆी เคœाเคคी เคนै เค•ि เคตे เคตिเคธ्เคคृเคค เค…เคงिเคธूเคšเคจा เคง्เคฏाเคจเคชूเคฐ्เคตเค• เคชเคข़ เคฒें।

เค‘เคจเคฒाเค‡เคจ เค†เคตेเคฆเคจ เคช्เคฐเค•्เคฐिเคฏा เค•ी เคถुเคฐुเค†เคค 8 เคœुเคฒाเคˆ 2025 เค•ो เคฆोเคชเคนเคฐ 12:00 เคฌเคœे เคธे เคนोเค—ी। เค‡เคš्เค›ुเค• เค”เคฐ เคชाเคค्เคฐ เค‰เคฎ्เคฎीเคฆเคตाเคฐ 7 เค…เค—เคธ्เคค 2025 เค•ी เคฐाเคค 11:59 เคฌเคœे เคคเค• เค†เคตेเคฆเคจ เค•เคฐ เคธเค•เคคे เคนैं। เคฌोเคฐ्เคก เคจे เคธ्เคชเคท्เคŸ เค•िเคฏा เคนै เค•ि เคจिเคฐ्เคงाเคฐिเคค เคธเคฎเคฏ เคธीเคฎा เค•े เคฌाเคฆ เค•ोเคˆ เคญी เค†เคตेเคฆเคจ เคธ्เคตीเค•ाเคฐ เคจเคนीं เค•िเคฏा เคœाเคเค—ा, เค‡เคธเคฒिเค เค‰เคฎ्เคฎीเคฆเคตाเคฐों เค•ो เคธเคฒाเคน เคฆी เคœाเคคी เคนै เค•ि เคตे เค†เค–िเคฐी เคคाเคฐीเค– เค•ा เค‡ंเคคเคœाเคฐ เคจ เค•เคฐें เค”เคฐ เคธเคฎเคฏ เคฐเคนเคคे เค†เคตेเคฆเคจ เคชूเคฐा เค•เคฐ เคฒें।

เค†เคตेเคฆเคจ เคฒिंเค• - Apply Online

เค†เคงिเค•ाเคฐिเค• เคตेเคฌเคธाเค‡เคŸ - https://dsssb.delhi.gov.in

เคชเคฆ เค•ा เคจाเคฎเคชเคฆ เคธंเค–्เคฏा
เคฎเคฒेเคฐिเคฏा เค‡ंเคธ्เคชेเค•्เคŸเคฐ37
เค†เคฏुเคฐ्เคตेเคฆिเค• เคซाเคฐ्เคฎाเคธिเคธ्เคŸ08
เคชीเคœीเคŸी เค‡ंเคœीเคจिเคฏเคฐिंเค— เค—्เคฐाเคซिเค•्เคธ (เคชुเคฐुเคท)04
เคชीเคœीเคŸी เค‡ंเคœीเคจिเคฏเคฐिंเค— เค—्เคฐाเคซिเค•्เคธ (เคฎเคนिเคฒा)03
เคชीเคœीเคŸी เค…ंเค—्เคฐेเคœी (เคชुเคฐुเคท)64
เคชीเคœीเคŸी เค…ंเค—्เคฐेเคœी (เคฎเคนिเคฒा)29
เคชीเคœीเคŸी เคธंเคธ्เค•ृเคค (เคชुเคฐुเคท)06
เคชीเคœीเคŸी เคธंเคธ्เค•ृเคค (เคฎเคนिเคฒा)19
เคชीเคœीเคŸी เคฌाเค—เคตाเคจी (เคชुเคฐुเคท)01
เคชीเคœीเคŸी เค•ृเคทि (เคชुเคฐुเคท)05
เค˜เคฐेเคฒू เคตिเคœ्เคžाเคจ เคถिเค•्เคทเค•26
เค…เคธिเคธ्เคŸेंเคŸ (เค‘เคชเคฐेเคถเคจ เคฅिเคฏेเคŸเคฐ)120
เคŸेเค•्เคจीเคถिเคฏเคจ (เค‘เคชเคฐेเคถเคจ เคฅिเคฏेเคŸเคฐ)70
เคซाเคฐ्เคฎाเคธिเคธ्เคŸ (เค†เคฏुเคฐ्เคตेเคฆ)19
เคตाเคฐ्เคกเคฐ (เค•ेเคตเคฒ เคชुเคฐुเคทों เค•े เคฒिเค)1676
เคฒैเคฌोเคฐेเคŸเคฐी เคŸेเค•्เคจीเคถिเคฏเคจ30
เคธीเคจिเคฏเคฐ เคธाเค‡ंเคŸिเคธ्เคŸ เค…เคธिเคธ्เคŸेंเคŸ (เคฐเคธाเคฏเคจ เคตिเคœ्เคžाเคจ)01
เคธीเคจिเคฏเคฐ เคธाเค‡ंเคŸिเคธ्เคŸ เค…เคธिเคธ्เคŸेंเคŸ (เคธूเค•्เคท्เคฎ เคœीเคต เคตिเคœ्เคžाเคจ)01
เค•ुเคฒ เคชเคฆ2119

เค•िเคธे เคฎिเคฒेเค—ा เค†เคตेเคฆเคจ เค•ा เคฎौเค•ा?

เคถैเค•्เคทเคฃिเค• เคฏोเค—्เคฏเคคा เค•ी เคฌाเคค เค•เคฐें เคคो เค‡เคธ เคญเคฐ्เคคी เคฎें 10เคตीं เคชाเคธ เค‰เคฎ्เคฎीเคฆเคตाเคฐों เคธे เคฒेเค•เคฐ เค—्เคฐेเคœुเคเคŸ เค”เคฐ เคชोเคธ्เคŸเค—्เคฐेเคœुเคเคŸ เคคเค• เค•े เคฒिเค เคชเคฆ เค‰เคชเคฒเคฌ्เคง เคนैं। เคนเคฐ เคชเคฆ เค•े เคฒिเค เค†เคตเคถ्เคฏเค• เคถैเค•्เคทเคฃिเค• เคฏोเค—्เคฏเคคा เค…เคฒเค—-เค…เคฒเค— เคนै, เคœिเคธे เค‰เคฎ्เคฎीเคฆเคตाเคฐ DSSSB เค•ी เค†เคงिเค•ाเคฐिเค• เคญเคฐ्เคคी เค…เคงिเคธूเคšเคจा เคฎें เคœाเค•เคฐ เคตिเคธ्เคคाเคฐ เคธे เคฆेเค– เคธเค•เคคे เคนैं।

เค‡เคธ เคญเคฐ्เคคी เค•े เคฒिเค เค†เคตेเคฆเคจ เค•เคฐเคจे เคตाเคฒे เค‰เคฎ्เคฎीเคฆเคตाเคฐों เค•ी เค†เคฏु เคธीเคฎा เคจ्เคฏूเคจเคคเคฎ 18 เคตเคฐ्เคท เคธे เคถुเคฐू เคนोเคคी เคนै। เค…เคฒเค—-เค…เคฒเค— เคชเคฆों เค•े เค…เคจुเคธाเคฐ เค…เคงिเค•เคคเคฎ เค†เคฏु เคธीเคฎा 27 เคธे 32 เคตเคฐ्เคท เคคเค• เคจिเคฐ्เคงाเคฐिเคค เค•ी เค—เคˆ เคนै। เคนाเคฒांเค•ि, เคเคธเคธी/เคเคธเคŸी, เค“เคฌीเคธी เคฆिเคต्เคฏांเค— เค”เคฐ เค…เคจ्เคฏ เค†เคฐเค•्เคทिเคค เคตเคฐ्เค—ों เค•े เค‰เคฎ्เคฎीเคฆเคตाเคฐों เค•ो เคธเคฐเค•ाเคฐी เคจिเคฏเคฎों เค•े เคคเคนเคค เค…เคงिเค•เคคเคฎ เค†เคฏु เคธीเคฎा เคฎें เค›ूเคŸ เคช्เคฐเคฆाเคจ เค•ी เคœाเคเค—ी।

DSSSB Selection Process 2025: เคšเคฏเคจ เคช्เคฐเค•्เคฐिเคฏा

เค‡เคธ เคญเคฐ्เคคी เคฎें เคšเคฏเคจ เคช्เคฐเค•्เคฐिเคฏा เคชเคฆों เค•े เคช्เคฐเค•ाเคฐ เค•े เค…เคจुเคธाเคฐ เค…เคฒเค—-เค…เคฒเค— เคนोเคคी เคนै। เค‰เคฎ्เคฎीเคฆเคตाเคฐों เค•ा เคšเคฏเคจ เคตเคจ-เคŸिเคฏเคฐ เคธाเคฎाเคจ्เคฏ/เคคเค•เคจीเค•ी เคฏा เคถिเค•्เคทเคฃ เคชเคฐीเค•्เคทाเค“ं เค•े เค†เคงाเคฐ เคชเคฐ เค•िเคฏा เคœाเคเค—ा। เคชเคฐीเค•्เคทा เค•ंเคช्เคฏूเคŸเคฐ เค†เคงाเคฐिเคค (CBT) เคนोเค—ी เค”เคฐ เคฏเคน 200 เคฏा 300 เค…ंเค•ों เค•ी เคนो เคธเค•เคคी เคนै, เคœिเคธเคฎें เคช्เคฐเคค्เคฏेเค• เค—เคฒเคค เค‰เคค्เคคเคฐ เคชเคฐ 0.25 เค…ंเค• เค•ी เคจिเค—ेเคŸिเคต เคฎाเคฐ्เค•िंเค— เค•ी เคœाเคเค—ी।

เคจ्เคฏूเคจเคคเคฎ เคฏोเค—्เคฏเคคा เค…ंเค• (Cut-off):

  • เคธाเคฎाเคจ्เคฏ (General) เค”เคฐ EWS เคตเคฐ्เค— เค•े เคฒिเค: เค•เคฎ เคธे เค•เคฎ 40% เค…ंเค• เค…เคจिเคตाเคฐ्เคฏ
  • เค“เคฌीเคธी (เคฆिเคฒ्เคฒी) เค‰เคฎ्เคฎीเคฆเคตाเคฐों เค•े เคฒिเค: 35% เค…ंเค• เค…เคจिเคตाเคฐ्เคฏ
  • เคเคธเคธी,เคเคธเคŸी เค”เคฐ PwBD เคตเคฐ्เค— เค•े เคฒिเค: 30% เค…ंเค• เค…เคจिเคตाเคฐ्เคฏ
  • เคญूเคคเคชूเคฐ्เคต เคธैเคจिเค•ों (Ex-Servicemen) เค•ो เค‰เคจเค•ी เคถ्เคฐेเคฃी เค•े เค…เคจुเคธाเคฐ 5% เค•ी เค…เคคिเคฐिเค•्เคค เค›ूเคŸ เคช्เคฐเคฆाเคจ เค•ी เคœाเคเค—ी।

เค•िเคคเคจा เคฎिเคฒेเค—ा เคตेเคคเคจ?

เคตेเคคเคจเคฎाเคจ 19,900 เคฐुเคชเคฏे เคธे 1,51,100 เคฐुเคชเคฏे เคช्เคฐเคคिเคฎाเคน เคจिเคฐ्เคงाเคฐिเคค เคนै, เคœो เคตेเคคเคจ เคธ्เคคเคฐ-6 เค•े เค…ंเคคเคฐ्เค—เคค เค†เคคा เคนै। เคฏเคน เคชเคฆ เค—्เคฐुเคช 'เคฌी' เคถ्เคฐेเคฃी เคฎें เคถाเคฎिเคฒ เคนै, เคœिเคธเคฎें เค•ेंเคฆ्เคฐ เคธเคฐเค•ाเคฐ เคฏा เคฐाเคœ्เคฏ เคธเคฐเค•ाเคฐ เคฆ्เคตाเคฐा เคจिเคฐ्เคงाเคฐिเคค เคจिเคฏเคฎों เค•े เค…เคจुเคธाเคฐ เค…เคจ्เคฏ เคญเคค्เคคे เคญी เคฆेเคฏ เคนोंเค—े।

เค•ैเคธे เค•เคฐें เค†เคตेเคฆเคจ?

  • เคธเคฌเคธे เคชเคนเคฒे เค†เคช DSSSB เค•ी เคตेเคฌเคธाเค‡เคŸ dsssbonline.nic.in เคชเคฐ เคœाเคं।
  • เค…เคฌ เคจเคˆ เคฐเคœिเคธ्เคŸ्เคฐेเคถเคจ เค•เคฐें เค”เคฐ เคฒॉเค—िเคจ เค•เคฐें।
  • เคœिเคธ เคชเคฆ เค•े เคฒिเค เค†เคตेเคฆเคจ เค•เคฐเคจा เคนै, เค‰เคธे เคšुเคจें।
  • เค†เคตेเคฆเคจ เคซॉเคฐ्เคฎ เคญเคฐें เค”เคฐ เคฆเคธ्เคคाเคตेเคœ เค…เคชเคฒोเคก เค•เคฐें।
  • เค‡เคธเค•े เคฌाเคฆ, เค†เคตेเคฆเคจ เคถुเคฒ्เค• เค•ा เคญुเค—เคคाเคจ เค•เคฐें।
  • เค…ंเคค เคฎें เคซॉเคฐ्เคฎ เคธเคฌเคฎिเคŸ เค•เคฐเค•े เคช्เคฐिंเคŸเค†เค‰เคŸ เคจिเค•ाเคฒ เคฒें।


at
Subscribe to: Comments (Atom)

Visitor counter